X
مەزڵوم عەبدی: ئامادەی گفتوگۆین لەگەڵ سەرجەم لایەنەکان، لەنێویاندا تورکیا

دوای بڕیارەکەی دادگای فیدراڵی، لایەنێک ناتوانێت دیکتاتۆرانە حکومی ھەرێم بکات

بەیار عومەر عەبدوڵا

بڕیارەکەی (دادگای فیدرالی) بۆ (ناردنی ڕاستەوخۆی موچە و دابەشکردنی کوردستان بۆ چوار بازنەی ھەڵبژاردن)، وەرچەرخانێکی دادپەروەرانە و دڵخۆشکەرە. 

ھەوڵ و فشارەکانی (مامۆستایان بۆ موچە + یەکێتی و چەند کەسایەتیەکی سیاسی سەربەخۆ بۆ فرەبازنەکردنی ھەڵبژاردن) لە ڕێی بەغداوە، کاری خۆی کرد.

ھەوڵەکان بۆ (بەھەرێمکردنی دەڤەری سلێمانی)، ڕێگەیەک بوو بۆ گەڕانەوەی شکۆی سیاسی و ئابوری و ئیداری بۆ (پارێزگاکانی سلێمانی و ھەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین) و ڕزگارکردنیان لە سزاکانی پارتی. 

خۆ ئەگەر لە ڕێگەی (دادگای فیدرالی)یەوە مووچە ڕاستەوخۆ بدرێت و شکۆ بۆ ئەم دەڤەرە بگەڕێتەوە و دەسەڵاتی پێبدرێت بۆ پێشخستنی ژێرخانی ئابوری، ئەوکات زۆرینەی ئامانجەکانی (بەھەرێمکردنی پارێزگاکانی سلێمانی و ھەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین) بەدیدێن.

سودی بڕیارەکانی دادگای فیدرالی:
١-چیتر پارتی و حکومەتەکەی ناتوانن ستەم لە موچەخۆرانی ئەم دەڤەرە بکەن، چونکە دادگای فیدرالی بڕیاریدا کە موچە بنێرێتە لقی بانکە فیدرالیەکان لە پارێزگاکانی ھەرێم و ڕاستەوخۆ بدرێت بە فەرمانبەران. 

چەندین ساڵ بوو بە پاساوی پاراستنی قەوارەی ھەرێمەوە، پارتی نەیدەھێشت لقی بانکی ناوەندی لە سلێمانی بکرێتەوە، کە لە سەردەمی (پۆل برێمەر)ەوە بڕیاری لێدرابوو؛ تەنھا بۆ ئەوەی ئەم دەڤەرە ھەژار و ملکەچ بکات و تۆڵەی دەنگنەدانیان بە پارتی لێبکاتەوە.

٢-بڕیارەکەی دادگای فیدرالی بۆ دانانی ٤ بازنە، ڕێژەی ساختەکاری ھەڵبژاردن کەمدەکاتەوە. دادگای فیدرالی بەپێی یاسای کۆمسیۆن و ئاماری ڕاستەقینەی خۆیان، ڕێژەی دانیشتوانی بازنەکانی ھەڵبژاردنی ھەرێمیان دیاریکردووە. 

واتە ساختەکاریەکانی حکومەتی ھەرێمیان رێککردۆتەوە، کە (٥٠٠ ھەزار دەنگدەری بۆ پارێزگاکانی ھەولێر و دھۆک) زیادکردبوو، لە بەرامبەردا نزیکەی (٧٠ ھەزار دەنگدەری پارێزگاکانی سلێمانی و ھەڵەبجە)ی کەمکردبۆوە. 

لانی کەم نزیکەی ١٠ کورسی ساختەی لابردووە کە پارتی بۆ خۆی زیادی کردبوو. ئەم یاسایە دادپەروەرانەیە ناھێڵێت لایەنێک، حکومەتی ھەرێم زەوت بکات و خاکی کوردستان بکات بە سەربازگەی دوژمن، بۆ ھێرشکردنە سەر کوردانی پارچەکانی تر. 

لە ھەڵبژاردنەکانی پێشودا، بەھۆی یەک بازنەیی و ئاماری ساختەوە، واقعێکی تاڵ زاڵ بووبوو، کە بە ئێستاشەوە پێش ھەڵبژاردنی ئایندە، پێدەچێت بە ھەماھەنگی لایەنێکی ناوخۆیی و دەوڵەتێکی ئیقلیمی لە چەند مانگی داھاتوودا لێزمەی خیانەت و خۆخۆری بگاتە لوتکە.

٣-سەبارەت بە کورسی کۆتاکان، لە جیاتی ھەڵوەشانەوە، بریا دابەشکرایە بەسەر چوار بازنەدا؛ بەڵام لەژێر ناوی پاراستنی پێکھاتەکاندا، پارتی (١١ کورسی) قۆرخ کردبوو بۆ دەستبەسەرداگرتنی دەسەڵات و سامانی ھەرێم، ھاوشێوەی تاڵانکردنی نەوت لەژێر ناوی ئابوری سەربەخۆدا. سەرەنجام تاکڕەوی و تاڵانی، گەردەلولێکی سیاسی خوڵقاند، کە قەڵای پارتی و پاشکۆکانی لەرزاند.

پێویستە حزب و لایەنەکانی ئەم دەڤەرە لە ژێر چەترێکدا تواناکانیان بخەنەگەڕ و ھەوڵی گەڕاندنەوەی باڵانسی ھێز بدەن و نەھێڵن چیتر بە دەنگی تەزویری ناوچەکانی تر، ئەم دەڤەرە وێران بکرێت. پێویستە ھەماھەنگی و پێکەوە کارکردن بکرێتە دەستپێکی قۆناغێکی نوێ بۆ گەشەی ئابوری (پارێزگاکانی سلێمانی و ھەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین).